Opis Projektu i Cele

Unia Europejska dąży do osiągnięcia neutralności węglowej do połowy XXI wieku. Cel ten jest wspierany przez szereg działań, które zostały niedawno zebrane w ramach pakietu polityk Europejskiego Zielonego Ładu. Plan wdrożenia tego pakietu zakłada, że jego ramy legislacyjne mają na celu:
(i) zwiększenie efektywności energetycznej i ekoprojektowania produktów,
(ii) wzmocnienie pozycji konsumentów oraz wsparcie krajów UE w walce z ubóstwem energetycznym,
(iii) rozwój pełnego potencjału europejskiej energetyki wiatrowej offshore.

Rozporządzenie w sprawie etykietowania energetycznego oraz Dyrektywa w sprawie ekoprojektowania odgrywają kluczową rolę w działaniach UE na rzecz redukcji zużycia energii przez urządzenia gospodarstwa domowego i maszyny przemysłowe sprzedawane na rynku europejskim. Pierwszy z tych instrumentów nakłada obowiązek oznaczania produktów etykietą, która – oprócz innych informacji – ujawnia poziom ich efektywności energetycznej. Drugi instrument zobowiązuje producentów określonych urządzeń domowych i przemysłowych do spełniania minimalnych standardów efektywności energetycznej, co w praktyce eliminuje z rynku produkty o niskiej efektywności. Ponadto, normy budowlane związane z efektywnością energetyczną należą do najczęściej stosowanych narzędzi polityki regulacyjnej w krajach europejskich na przestrzeni ostatnich czterdziestu lat. Regulacje te są niezwykle istotne, biorąc pod uwagę, że efektywność energetyczna użytkowania końcowego mogłaby ograniczyć globalne emisje CO₂ o około 35% w scenariuszu niemal trzykrotnego wzrostu światowego PKB do 2050 roku. Na poziomie UE urządzenia gospodarstwa domowego odpowiadają za prawie 25% całkowitego zużycia energii, co ma oczywisty wpływ na emisje gazów cieplarnianych.

W projekcie EMEEP koncentrujemy się na przyjmowaniu technologii energooszczędnych przez gospodarstwa domowe. Opracowujemy strukturalne modele ekonomiczne do analizy popytu na urządzenia gospodarstwa domowego w UE, ze szczególnym uwzględnieniem krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Metody, które zamierzamy opracować i rozszerzyć, mogą być wykorzystywane do oceny korzyści i kosztów konsumenckich związanych z wprowadzeniem minimalnych standardów jakości poprzez porównanie wartości przypisywanych przez konsumentów w różnych okresach, w zależności od zmieniających się regulacji. Modele te mogą także dostarczyć informacji na temat skuteczności polityki etykietowania energetycznego, traktując etykiety jako dodatkową cechę produktu. Co ważniejsze, narzędzia te mogą posłużyć do projektowania polityk podatkowych i subsydiowych w celu przyspieszenia przejścia na technologie energooszczędne.

Głównym celem projektu jest opracowanie metod wspierających proces projektowania polityk publicznych. Skupiając się na mechanizmach, które mogą zwiększyć wdrażanie technologii energooszczędnych, nasze modele ekonomiczne mają pomóc decydentom w opracowywaniu skutecznych i dobrze uzasadnionych regulacji. W związku z tym rezultaty projektu będą miały bezpośrednie znaczenie dla walki ze zmianami klimatycznymi.

Finansowanie

Badania te są częścią projektu nr 2021/43/P/HS4/03115, współfinansowanego przez Narodowe Centrum Nauki oraz program badań i innowacji Horyzont 2020 Unii Europejskiej w ramach grantu Marie Skłodowska-Curie (nr umowy 945339).

Akronim projektu: POLONEZ BIS 1 „EMEEP”

Lokalizacja projektu: Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warszawski, ul. Długa 44/50, 00-241 Warszawa, Polska

Kierownik projektu: dr hab. Łukasz Grzybowski (kontakt: lgrzybowski@wne.uw.edu.pl)

Czas trwania projektu: 24 miesiące